Grabno

nazwa wsi topograficzna od grab (Carpinus betulus), nazwa drzewa, notowana od 1427 r.

Grabno, – na, grabieński

Grabno wraz z Więckowicami i Rudką zawsze stanowiło własność jednego szlachcica, tworząc klucz gospodarczy. W 1441 r. należało do Dziersława Białonia z Więckowic herbu Rawicz, zaś w połowie XV w. było już w rękach Warszki (Weroniki) i jej męża Jana Żegoty Mojkowskiego herbu Jelita, chorążego sieradzkiego. W połowie XVI w. właścicielami byli Żegotowie, później Ociescy (m.in. Jan Ocieski kanclerz wielki koronny). W 1581 r. należało do Czyżowskiego i liczyło 5 łanów kmiecych, 5 zagrodników bez roli, 3 komorników z bydłem, 5 komorników bez bydła, oraz karczmarz. W 1766 r. dziedzicem jest Stanisław Kotowski, który na swe dobra przyjął wyderkaf dla nauczyciela wojnickiego.  W 1786 r. właścicielem był Felicjan Miroszewski a wieś liczyła 49 domów, 1359 morgów gruntu (w tym 555 morgów dworskich i 804 poddanych), w tym 326 morgów lasu. W 1808 r. wieś liczyła 441 mieszkańców w 56 domach o 96 izbach. Od połowy XIX w. właścicielami byli Jordanowie więckowscy. W 1918 r. wieś liczyła 1153 mieszkańców. W 1945 r. własność dworską rozparcelowano w ramach reformy rolnej. Już przed pierwszą wojną światową we dworze pracowała wydajna cegielnia. Po parcelacji przechodziła ona różne koleje, aż do upadku w 1995 r.

W 1902 r. otwarto szkołę, która w 1974 r. otrzymała nowy budynek. Działa tu także od 1999 r. gimnazjum, a od 1975 r. przedszkole. Zespół szkół nosi imię kard. Stefana Wyszyńskiego.

W budynku przedszkola działa od 1976 r. filia Biblioteki Publicznej w Wojniczu.

Wieś posiada energię elektryczną od 1952-1954 r., telefony od 1991-1995, wodociągi od 1988-2001 i gaz od 1991 r.

Wieś dysponuje jednostką Ochotniczej Straży Pożarnej (tel. 14-679-17-22 lub 502-750-417), założoną w 1954 r., posiadającą w 1963 r. garaż i małą świetlicę w suterenach sklepu, a remizę od 2009 r. Posiada samochód bojowy. Więcej zob. Stowarzyszenia.

We wsi działa od 1976 r. klub sportowy LKS „Spółdzielca”, dysponujący obiektem sportowym, wykorzystywanym przede wszystkim przez sekcję piłki nożnej, oraz Uczniowski Klub Sportowy szkoły podstawowej. Strzelnicę prowadzi koło Ligi Obrony Kraju.

W 1944 r. utworzono ekspozyturę parafialną, wydzieloną z inicjatywy ks. Jana Rzepki z parafii wojnickiej i zbudowano prowizoryczny kościół.  Dnia 28 X 1947 r. erygowano parafię, włączając doń Milówkę i zbudowano kościół pod wezwaniem Niepokalanego Serca Najśw. Marii Panny, powiększony już w 1949 r.  Obecny kościół zbudowano według projektu Romana Łomnickiego w 1976 r. Modernistyczny, z cegły i żelbetonu, jednonawowy z boczną kaplicą, nad ażurowym frontonem wieża. Cmentarz parafialny założony w 1947 r.

Na terenie parafii znajdują się następujące budowle sakralne:

1. Kaplica mszalna w Milówce pod wezwaniem Miłosierdzia Bożego, zbudowana w 1986 r. Ciekawie zaprojektowana, niewątpliwie pod wpływem fenomenologii architektury Le Corbusiera, składa się z części sakralnej i salki katechetycznej, z niewielką wieżyczką, dobrze wkomponowana w interesujący krajobraz.
2. Kapliczka w Grabnie – Podsufczyniu na czworobocznym betonowym postumencie, wzniesiona w 1958 r. z fundacji Józefa i Wiktorii Przeklasów, metalowa, w której gipsowa figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem (parcela nr 5).
3. Krzyż w Milówce, na czworobocznym uskokowym postumencie kamienno-betonowym, wzniesiony w 1886 r. przez mieszkańców wsi.
4. Krzyż drewniany w Grabnie – Dół, wzniesiony w 1945 r. z fundacji Wojciecha Kubonia.
5. Krzyż betonowy w Grabnie – Podsufczyniu, wzniesiony w 1960 r. z fundacji Stanisława Nowaka.
6. Krzyż z rur żelaznych w Milówce – Tłokach, wzniesiony w 1977 r. z fundacji Mariana Kubonia w miejsce starszego drewnianego.
7. Figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem w Grabnie – Góra, wzniesiona w 1868 r. z fundacji Mateusza i Katarzyny Golonków, kamienna na czworobocznym postumencie z owalnymi płaskorzeźbami św. św. Mateusza, Jana Ewangelisty, Jakuba Apostoła i Katarzyny, odnowiona w 2004 r. staraniem Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Wojnickiej.
8. Figura Matki Boskiej Wniebowziętej w Grabnie – Kolonii wzniesiona w 1871 r. z fundacji Józefa i Marii Kuboniów, kamienna, na czworobocznym postumencie, z żelaznym ogrodzeniem.
9. Figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem w Grabnie – Dół, wzniesiona w 1882 r. z fundacji Józefa Kubonia, kamienna, na czworobocznym postumencie z płaskorzeźbami św. św. Józefa, Tomasza, Wawrzyńca i Małgorzaty, z żelaznym ogrodzeniem (parcela nr 236).
10. Figura Najśw. Marii Panny Niepokalanej w Milówce – Tłokach, wzniesiona w XX w. z fundacji Jana i Bronisławy Kozłowskich, figura gipsowa na kamiennym czworobocznym postumencie, otoczona żelaznym ogrodzeniem.

W lesie, oddział 27D, przy leśnej drodze rośnie zabytkowy dąb szypułkowy uznany za pomnik przyrody.

Liczba mieszkańcow: 1233

Powierzchnia: 1 020,95 ha

SOŁTYS: Zieliński Krystian  

RADA SOŁECKA:

Golonka Jolanta

Pawlak Kamil

Witana Elżbieta

 Statut Sołectwa Grabno