• Przejdź do głównej nawigacji
  • Przejdź do treści
  • Przejdź do głównego paska bocznego
Miasto i Gmina WOJNICZ

Miasto i Gmina WOJNICZ

Oficjalna strona Miasta i Gminy WOJNICZ

  • Aktualności
  • Mieszkaniec
    • Kalendarz wydarzeń
    • Sprawy urzędowe
    • Wybory Sołeckie
    • Oświata
    • Środowisko i rolnictwo
    • Organizacje pozarządowe
    • Kultura
    • Strategia rozwoju
    • Polityka środowiskowa
    • Sport
    • Rewitalizacja
  • Załatw sprawę
  • Inwestor
    • Charakterystyka gospodarcza
    • Inwestycje miejskie – UE
    • Nieruchomości
    • Przetargi
    • Poradnik przedsiębiorcy – Jak założyć firmę
    • Kącik Przedsiębiorcy
    • Zielony Park Przemysłowy
    • Inwestorzy
  • Turysta
    • Herb i hymn Wojnicza
    • Historia
    • Atrakcje
    • Baza turystyczna
    • Galerie
  • Pokaż pole wyszukiwania
Ukryj pole wyszukiwania
Strona główna/Turysta/Zabytki Wojnicza/Plebania

Plebania

Dzisiaj trudno sobie to wyobrazić, ale na terenach, między wałem grodziska, a ledwo już widocznym, wyschniętym stawem za plebanią, Jan Duwall założył ogród, a właściwie park, ukształtowany na wzór włoskich. Nie wiemy jakie posadził drzewa i krzewy (chociaż część ogrodu stanowił sad owocowy), ale wiemy, że dróżki zostały wysypane piaskiem (zapewne żwirem), a na końcu założył altanę. Odegrała ona ważną rolę w dziejach polskiej kultury. W latach 1801-1819 prepozytem wojnickim był Piotr Teodor Brodziński. Intelektualnie rozbudzony ksiądz, czytający poezje zarówno polskie, jak zwłaszcza niemieckie,  podtrzymujący kontakty z ks. Michałem Hieronimem Juszyńskim, który w latach 1794-1795 pełnił w Wojniczu funkcje wikariusza, znanym polskim bibliografem, uwikłany w kłopoty rodziny, w owej altanie wyłożył księgę, w której goście wojnickiej plebanii i uczestnicy intelektualnych rozmów wpisywali swe wiersze, powiastki i inne literackie impresje. W 1806 r. wśród gości plebanii pojawił się bratanek prepozyta Kazimierz Brodziński, wówczas uczeń tarnowskiego gimnazjum. W bibliotece stryja znalazł niezwykle wówczas poczytne, daleko odbiegające od klasycystycznego stylu, sielanki Salomona Gessnera (1730-1788), szwajcarskiego poety. Altana, jak Brodziński  pisze w swych wspomnieniach, stała się miejscem, gdzie kształtował swe romantyczne widzenie świata. Pomogła mu w tym także biblioteka starosty wojnickiego Fortunata Dąmbskiego, skąd brat Kazimierza, Andrzej, zatrudniony w administracji dworskiej, także imający się pióra poetyckiego, dostarczył mu dzieła w podobnym do gesnerowskiego stylu, a mianowicie Albrechta Hallera (1708 – 1777). Kuzynka Szczęsna dostarczała mu lektury z biblioteki dworu Felicjana Miroszewskiego w Więckowicach. W dworze wojnickim ukradkiem oglądał zgromadzone przez właściciela klasyczne rzeźby, wazony, wyszukane meble i tym podobne przedmioty, które przed młodym człowiekiem odsłaniały nowy świat. W rok po opuszczeniu Wojnicza ukazały się drukiem jego pierwsze utwory. Choć nie jest to jeszcze w pełni ukształtowany poeta, to jednak w wojnickiej altance zostały wytyczone kierunki dalszego rozwoju, który doprowadził do utwierdzenia nowego kierunku, romantyzmu, w polskiej poezji.

W krajobrazie ogrodu Jana Duwalla i altanki Kazimierza Brodzińskiego poważnym wyłomem  stały się inwestycje parafialne, a mianowicie budowa w 1865 r. nowej murowanej plebani, funkcjonującej do dziś. Powstawała ona w sporze proboszcza z parafianami i chyba dlatego zamiar przejął kolator Władysław Dąmbski. To on zadecydował o wyborze miejsca, a zapewne także o kształcie budowli oraz o architekcie, którym zapewne był Karol Polityński, wykonujący także i inne zlecenia dziedzica.   Plebania została pomyślana jako obszerne mieszkanie dla proboszcza na piętrze, (m.in. salon, biblioteka, jadalnia) oraz wygodne mieszkania dla wikarych i służby plebańskiej na parterze. Równocześnie, założona na kwadracie, odróżniała się formą architektoniczną, zwłaszcza balkonem wspartym na filarach i dwóch pilastrach z terakotowymi głowicami korynckimi, od zwykłych mieszczańskich domostw. Fasada plebanii jest ośmioosiowa, z jednoosiowym ryzelitem pośrodku, z głównym wejściem. Dach czterospadowy. W sumie tworzy to budowlę o cechach neorenesansowych.

Pierwszy Sidebar

  • Turysta
    • Zabytki Wojnicza
      • Gród i podgrodzie
      • Kolegiata św. Wawrzyńca
      • Dzwonnica
      • Plebania
      • Średniowieczny układ urbanistyczny
      • Przedmieście Zamojskie
      • Kaplica Mszalna Najśw. Panny Marii Loretańskiej
      • Przedmieście Zawale
      • Przedmieście tarnowskie
      • Kościół św. Leonarda
      • Kaplica mszalna św. Krzyża
      • Pałac Dąmbskich na Starostwie
      • Krajobraz kapliczek przydrożnych, krzyży i figur
      • Cmentarze
      • Inne obiekty zabytkowe
    • Herb i hymn Wojnicza
    • Historia
    • Atrakcje
    • Baza turystyczna
    • Galerie

Ogłoszenia

Ostrzeżenie meteorologiczne

Zaproszenie na warsztat refleksyjny w ramach ewaluacji wewnętrznej LSR LGD Dunajec-Biała

Weź udział w projekcie „Praca z POWER-em!”

Darmowa pomoc prawna dla mieszkańców Powiatu Tarnowskiego

LGD Dunajec – Biała informuje o unieważnieniu naborów

Ostrzeżenie meteorologiczne

zobacz wszystkie ogłoszenia

Przydatne linki

logo Małopolskiego Urzedu Wojewódzkiego
logo Głównego Urzędu Statystycznego
logo Wyborów Do Organów Jednostek Pomocniczych
baner przedstawiający koronawirusa
logo Karty Duzej Rodziny
baner graficzny Funduszu Dróg Samorządowych
baner graficzny Nieodpłatnej Pomocy Prawnej
logo Związku Samorządów Polskich
logo
logo Programu Czyste Powietrze
baner programu OZE
logo Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska

Stopka

Urząd Miejski w Wojniczu

Rynek 1
32-830 Wojnicz

tel. 14 6790 – 108
fax 14 6790 – 100

um@wojnicz.pl
www.wojnicz.pl

Wszelkie prawa zastrzeżone © 2021 · Urząd Miejski w Wojniczu · Gmina Wojnicz · Zaloguj się

Godziny urzędowania

Poniedziałek – piątek: 7.30 – 15.30
Środa – dzień wewnętrzny

logo Biuletynu Informacji Publicznej
logo ePUAP
  • polski
  • Mapa strony
  • Polityka Prywatności RODO oraz Cookies
  • Deklaracja dostępności
  • Monitoring
  • O serwisie
RODO: W związku z rozpoczęciem obowiązywania przepisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE ogólne rozporządzenie o ochronie danych, informujemy, że od dnia 25 maja 2018 r. na naszym portalu obowiązuje zaktualizowana Polityka Prywatności. COOKIES: Nasz Portal wykorzystuje pliki cookies w celu dostosowania portalu do potrzeb użytkownika. Więcej informacji o RODO oraz cookies wykorzystywanych na Portalu znajdziesz klikając w poniższy przycisk.ZgodaPolityka prywatności