• Przejdź do głównej nawigacji
  • Przejdź do treści
  • Przejdź do głównego paska bocznego
Miasto i Gmina WOJNICZ

Miasto i Gmina WOJNICZ

Oficjalna strona Miasta i Gminy WOJNICZ

  • Aktualności
  • Mieszkaniec
    • Kalendarz wydarzeń
    • Sprawy urzędowe
    • Wybory Sołeckie
    • Oświata
    • Środowisko i rolnictwo
    • Organizacje pozarządowe
    • Kultura
    • Strategia rozwoju
    • Polityka środowiskowa
    • Sport
    • Rewitalizacja
  • Załatw sprawę
  • Inwestor
    • Charakterystyka gospodarcza
    • Inwestycje miejskie – UE
    • Nieruchomości
    • Przetargi
    • Poradnik przedsiębiorcy – Jak założyć firmę
    • Kącik Przedsiębiorcy
    • Zielony Park Przemysłowy
    • Inwestorzy
  • Turysta
    • Herb i hymn Wojnicza
    • Historia
    • Atrakcje
    • Baza turystyczna
    • Galerie
  • Pokaż pole wyszukiwania
Ukryj pole wyszukiwania
Strona główna/Turysta/Zabytki Wojnicza/Kaplica Mszalna Najśw. Panny Marii Loretańskiej

Kaplica Mszalna Najśw. Panny Marii Loretańskiej

Na końcu ulicy Loretańskiej znajduje się kaplica loretańska, wokół której narosły legendy, wedle których stoi ona na mogile rycerzy Bolesława Śmiałego, których zabiły niewierne żony, broniące się na Górze Panieńskiej (na południe od Wojnicza, w Wielkiej Wsi, gdzie intrygowały romantyczne ruiny zamku Trzewlin z XIV-XVI w.) przed zdradzonymi mężami wracającymi z wyprawy kijowskiej. Inna legenda wiąże to miejsce z mogiłą Szwedów, którzy w 1655 r. zginęli w bitwie Karola Gustawa z wojskami polskimi Stanisława Lanckorońskiego. Legendy te spisywali i publikowali już Florian Jaroszewicz (1767 r.), Seweryn Goszczyński (1832 r.), Żegota Pauli (1831 i 1840 r.) czy Zygmunt Stęczyński (1847 r.), a w lokalnym wymiarze utrwalił ks. Jan Perges (1859 r.), wówczas wikary wojnicki, później znany pisarz ludowy. Tymczasem geneza tego miejsca jest znacznie bardziej prozaiczna, niż przedstawiają to legendy. Kaplica do dziś znajduje się na rozdrożu ulic Loretańskiej, Braci Mirochnów i Wąwóz Szwedzki, zatem dawniej na rozdrożu gościńców prowadzących do Krakowa i Więckowic, oraz Nowego Wiśnicza (tędy podeszli w 1655 r. pod Wojnicz Szwedzi). Już źródła z XVI w. informują, że w tym miejscu wznosiła się Boża Męka, krzyż z Ukrzyżowaniem, żegnający opuszczających miasto i udających się do swych pieleszy domowych. Miejsce to zaczęto nazywać: Pod Lipami, co wskazuje, że rosły tutaj owe drzewa. W miejsce rozsypującego się krzyża z piaskowca, ustawiono pod lipami prostą figurę Matki Boskiej, którą kiedyś wzniesiono przy łąkach. Ponieważ postać Marii pozbawiona była głowy, dorobiono ją, ale bardzo nieumiejętnie, jak oceniali to współcześni. W 1827 r. miejscowy nauczyciel Franciszek Tomżyński zbudował daszek nad figurą i w ten sposób powstał zalążek kaplicy. Zbudowana ona została w 1858 r. staraniem proboszcza  ks. Andrzeja Galińskiego i wikariusza ks. Jana Pergesa. Przy okazji dorobiono figurze nową głowę i rozwiązano na nowo sposób ekspozycji, upodobniając ją do rzeźby z Loretto (stąd nazwa kaplica loretańska). W kaplicy zaczęto odprawiać wszystkie nabożeństwa choć tylko od czasu do czasu, a stała się ona miejscem ważnym dla pobożności ludowej. W 1873 r. Wojciech Pyrkiewicz mieszczanin wojnicki, handlujący owocami, ufundował dwie figury rzeźbione w piaskowcu, ustawione przed kaplicą, św. Piotra i św. Pawła.  Figura zaś Matki Boskiej została uznana przez ludzi za cudowną i ruszyły pielgrzymki nawet z okolicznych miejscowości. Zaniepokojone władze kościelne i państwowe zaczęły ruch ten hamować, zwłaszcza w 1904 r.

Tymczasem z inicjatywy Franciszki Wajdowiczowej, żony Kazimierza Wajdowicza, chodzącego po dzierżawach okolicznych dworów,  w 1905 r. zbudowano nową kaplicę. Jest to budowla utrzymana w stylu historyzującym, neoromańskim, z użyciem cegły i piaskowca, ze śmiało zaprojektowanym portalem na froncie i równie sprawnym sklepieniem „klasztornym” wewnątrz, dobrze rozjaśniona czterema dużymi oknami, zamkniętymi łukami. Figura Matki Boskiej umieszczona została w niewielkiej absydzie i uzyskała nową aranżację. Wewnątrz sporo urządzeń metalowych, zaprojektowanych z rozmysłem i estetycznie, to zapewne wyrób miejscowych rzemieślników. Na bocznej ścianie, w alabastrowym obramieniu ozdobionym dwoma tarczami herbowymi, na których na górnej Matka Boska Częstochowska, a na dolnej symbole wiary, nadzieji i miłości, tablica z czarnego marmuru upamiętniająca Annę z Kosturkiewiczów Harlenderową (†1910). Kaplica nadal pozostaje pod opieką mieszkańców sąsiednich ulic i tak samo jak kiedyś odprawiane są w niej nabożeństwa.

Pierwszy Sidebar

  • Turysta
    • Zabytki Wojnicza
      • Gród i podgrodzie
      • Kolegiata św. Wawrzyńca
      • Dzwonnica
      • Plebania
      • Średniowieczny układ urbanistyczny
      • Przedmieście Zamojskie
      • Kaplica Mszalna Najśw. Panny Marii Loretańskiej
      • Przedmieście Zawale
      • Przedmieście tarnowskie
      • Kościół św. Leonarda
      • Kaplica mszalna św. Krzyża
      • Pałac Dąmbskich na Starostwie
      • Krajobraz kapliczek przydrożnych, krzyży i figur
      • Cmentarze
      • Inne obiekty zabytkowe
    • Herb i hymn Wojnicza
    • Historia
    • Atrakcje
    • Baza turystyczna
    • Galerie

Ogłoszenia

Ostrzeżenie meteorologiczne

Zaproszenie na warsztat refleksyjny w ramach ewaluacji wewnętrznej LSR LGD Dunajec-Biała

Weź udział w projekcie „Praca z POWER-em!”

Darmowa pomoc prawna dla mieszkańców Powiatu Tarnowskiego

LGD Dunajec – Biała informuje o unieważnieniu naborów

Ostrzeżenie meteorologiczne

zobacz wszystkie ogłoszenia

Przydatne linki

logo Małopolskiego Urzedu Wojewódzkiego
logo Głównego Urzędu Statystycznego
logo Wyborów Do Organów Jednostek Pomocniczych
baner przedstawiający koronawirusa
logo Karty Duzej Rodziny
baner graficzny Funduszu Dróg Samorządowych
baner graficzny Nieodpłatnej Pomocy Prawnej
logo Związku Samorządów Polskich
logo
logo Programu Czyste Powietrze
baner programu OZE
logo Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska

Stopka

Urząd Miejski w Wojniczu

Rynek 1
32-830 Wojnicz

tel. 14 6790 – 108
fax 14 6790 – 100

um@wojnicz.pl
www.wojnicz.pl

Wszelkie prawa zastrzeżone © 2021 · Urząd Miejski w Wojniczu · Gmina Wojnicz · Zaloguj się

Godziny urzędowania

Poniedziałek – piątek: 7.30 – 15.30
Środa – dzień wewnętrzny

logo Biuletynu Informacji Publicznej
logo ePUAP
  • polski
  • Mapa strony
  • Polityka Prywatności RODO oraz Cookies
  • Deklaracja dostępności
  • Monitoring
  • O serwisie
RODO: W związku z rozpoczęciem obowiązywania przepisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE ogólne rozporządzenie o ochronie danych, informujemy, że od dnia 25 maja 2018 r. na naszym portalu obowiązuje zaktualizowana Polityka Prywatności. COOKIES: Nasz Portal wykorzystuje pliki cookies w celu dostosowania portalu do potrzeb użytkownika. Więcej informacji o RODO oraz cookies wykorzystywanych na Portalu znajdziesz klikając w poniższy przycisk.ZgodaPolityka prywatności