• Przejdź do głównej nawigacji
  • Przejdź do treści
  • Przejdź do głównego paska bocznego
Miasto i Gmina WOJNICZ

Miasto i Gmina WOJNICZ

Oficjalna strona Miasta i Gminy WOJNICZ

  • Aktualności
  • Mieszkaniec
    • Kalendarz wydarzeń
    • Sprawy urzędowe
    • Wybory Sołeckie
    • Oświata
    • Środowisko i rolnictwo
    • Organizacje pozarządowe
    • Kultura
    • Strategia rozwoju
    • Polityka środowiskowa
    • Sport
    • Rewitalizacja
  • Załatw sprawę
  • Inwestor
    • Charakterystyka gospodarcza
    • Inwestycje miejskie – UE
    • Nieruchomości
    • Przetargi
    • Poradnik przedsiębiorcy – Jak założyć firmę
    • Kącik Przedsiębiorcy
    • Zielony Park Przemysłowy
    • Inwestorzy
  • Turysta
    • Herb i hymn Wojnicza
    • Historia
    • Atrakcje
    • Baza turystyczna
    • Galerie
  • Pokaż pole wyszukiwania
Ukryj pole wyszukiwania
Strona główna/Turysta/Zabytki Wojnicza/Dzwonnica

Dzwonnica

Na dawnym lekko widocznym wale podgrodzia stoi dzwonnica, która zawsze łączyła kolegiatę z miastem i to nie tylko dlatego, że u jej stóp rozpoczynał się pomost nad rzeką Stradomką, prowadzący do wału miejskiego. Pierwsze wzmianki o dzwonnicy pochodzą z XVI w., o czym świadczą odręczne napisy, wykonane mazią używaną do smarowania łożysk dzwonów (1533, Anno Domini Laurentii 1564 czy Petri Anno Domini 1567). Stąd wszystkie interpretacje oparte niekiedy o rzekomą rekonstrukcję budowli, należy odłożyć. Wzmianki o dzwonnikach pojawiają się zaś poczynając od 1460 r., a w początkach XVI w. wiemy, że było ich na dzwonnicy dwóch. Do obowiązków dzwonników należała przede wszystkim obsługa dzwonów, najpierw trzech, od początków XVII w. czterech. A dzwonili kilkakrotnie w ciągu dnia, sygnalizując w ten sposób tok nabożeństw w kolegiacie, przede wszystkim officium divinum, ale także nabożeństwa fundacyjne, wotywy miejskie i specjalne uroczystości. Długo utrzymywał się zwyczaj dzwonienia wieczorem dnia, w którym zmarł mieszczanin. Oczywiście dzwonnicy byli specjalnie wynagradzani i to jak się zdaje dość sowicie, ale też musieli oni znać skomplikowane zasady rachowania czasu, prowadzić regesty różnego rodzaju itp. Niewątpliwie wiedzy specjalistycznej także wymagała obsługa nabożeństw odprawianych w kolegiacie itp. ceremonii liturgicznych.

Wartość zabytkowa dzwonnicy to nie tylko to, że jest to konstrukcja drewniana, do dziś pokryta czterospadowym dachem z gontów. Jest to przede wszystkim niedoceniony zabytek budownictwa średniowiecznego. Dzwonnica ma bowiem konstrukcję opartą o słup, zwany królem i cały system belkowań bez użycia gwoździ, z nadwieszoną izbicą i dachem namiotowym, a to pozwala poznawać i podziwiać kunszt inżynierskiej roboty minionych wieków. Co najmniej dwukrotnie wykonano wielki remont dzwonnicy: pierwszy raz początkiem XVII w. i drugi raz w drugiej połowie XVIII w., tym razem z inicjatywy Jana Duwalla. Około 1887 i 1905 r. była dwukrotnie mniej lub bardziej gruntownie restaurowana. Wielka zaś konserwacja została przeprowadzona w 2007 r. i uznać ją należy za najlepiej przygotowaną i wykonaną. Drobne remonty były także przeprowadzane np. przy okazji wymiany dzwonów.

Na dzwonnicy oczywiście znajdowały się dzwony. Choć o dzwonnikach mamy wiadomości poczynając od 1460 r., to o dzwonach źródła informują stosunkowo późno. Ich istnienie bezpośrednio jest potwierdzone po raz pierwszy w 1597 r. – jest ich trzy i sygnar (sygnaturka). Taki sam stan rzeczy utrzymuje się w 1602 r., a w 1614 wyróżnia się wielki dzwon, w który należy dzwonić, by mieszczan zwoływać na wotywę miejską. Ale już w 1618 r. są cztery dzwony i sygnar. Inwentarz kolegiaty z 1687 r. wylicza: dzwony. na dzwonnicy. W 1725 r. jest dzwon duży,  który można uruchamiać ale ostrożnie, oraz dwa dzwony małe i jeden spalony(?). Ów dzwon duży był wspomniany już w 1663 r. a w czasie wizytacji w 1749 r. zaleca się wzmocnić go obręczami. W 1745 r. mieszczanin Marcin Morawicki za zgodą rady miejskiej własnym sumptem przelał stary dzwon od zegara z ratusza wraz z rozbitym dzwonem z kolegiaty i ufundował w ten sposób nowy dzwon, nazwany imieniem św. Józefa. W 1780 r. sprawił dwa nowe dzwony prepozyt Jan Duwall, który nadał im imiona Wawrzyniec i Jan Chrzciciel. Te dzwony, cztery, zostały zabrane przez wojskowe władze austriackie w 1915 r. Nowe dzwony, już trzy,  sprawiono w 1924 r., ale i te w 1942 r. zostały zabrane przez okupantów niemieckich. Dzwony już nigdy nie powróciły na dzwonnicę, zwłaszcza wobec wybudowania wieży.

Pierwszy Sidebar

  • Turysta
    • Zabytki Wojnicza
      • Gród i podgrodzie
      • Kolegiata św. Wawrzyńca
      • Dzwonnica
      • Plebania
      • Średniowieczny układ urbanistyczny
      • Przedmieście Zamojskie
      • Kaplica Mszalna Najśw. Panny Marii Loretańskiej
      • Przedmieście Zawale
      • Przedmieście tarnowskie
      • Kościół św. Leonarda
      • Kaplica mszalna św. Krzyża
      • Pałac Dąmbskich na Starostwie
      • Krajobraz kapliczek przydrożnych, krzyży i figur
      • Cmentarze
      • Inne obiekty zabytkowe
    • Herb i hymn Wojnicza
    • Historia
    • Atrakcje
    • Baza turystyczna
    • Galerie

Ogłoszenia

Zaproszenie na warsztat refleksyjny w ramach ewaluacji wewnętrznej LSR LGD Dunajec-Biała

Weź udział w projekcie „Praca z POWER-em!”

Darmowa pomoc prawna dla mieszkańców Powiatu Tarnowskiego

LGD Dunajec – Biała informuje o unieważnieniu naborów

Ostrzeżenie meteorologiczne

Ogłoszenie o naborze

zobacz wszystkie ogłoszenia

Przydatne linki

logo Małopolskiego Urzedu Wojewódzkiego
logo Głównego Urzędu Statystycznego
logo Wyborów Do Organów Jednostek Pomocniczych
baner przedstawiający koronawirusa
logo Karty Duzej Rodziny
baner graficzny Funduszu Dróg Samorządowych
baner graficzny Nieodpłatnej Pomocy Prawnej
logo Związku Samorządów Polskich
logo
logo Programu Czyste Powietrze
baner programu OZE
logo Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska

Stopka

Urząd Miejski w Wojniczu

Rynek 1
32-830 Wojnicz

tel. 14 6790 – 108
fax 14 6790 – 100

um@wojnicz.pl
www.wojnicz.pl

Wszelkie prawa zastrzeżone © 2021 · Urząd Miejski w Wojniczu · Gmina Wojnicz · Zaloguj się

Godziny urzędowania

Poniedziałek – piątek: 7.30 – 15.30
Środa – dzień wewnętrzny

logo Biuletynu Informacji Publicznej
logo ePUAP
  • polski
  • Mapa strony
  • Polityka Prywatności RODO oraz Cookies
  • Deklaracja dostępności
  • Monitoring
  • O serwisie
RODO: W związku z rozpoczęciem obowiązywania przepisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE ogólne rozporządzenie o ochronie danych, informujemy, że od dnia 25 maja 2018 r. na naszym portalu obowiązuje zaktualizowana Polityka Prywatności. COOKIES: Nasz Portal wykorzystuje pliki cookies w celu dostosowania portalu do potrzeb użytkownika. Więcej informacji o RODO oraz cookies wykorzystywanych na Portalu znajdziesz klikając w poniższy przycisk.ZgodaPolityka prywatności