Od lipca do końca września 2022 r. można oglądać w Izbie Regionalnej im. ks. Jana Królikiewicza w Wojniczu wystawę KERNOS SPOD WOJNICZA. Cmentarzysko kultury łużyckiej w Dębinie Zakrzowskiej w świetle badań archeologicznych, zorganizowaną przez Muzeum Okręgowe w Tarnowie i Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Wojnickiej.
Uroczyste otwarcie wystawy miało miejsce 15 lipca br. o godz. 19.00 i zgromadziło bardzo wielu mieszkańców Wojnicza, a także okolic zainteresowanych tą tematyką (ok. 80 osób). W spotkaniu wzięli również udział : Anna Mikosz radna Sejmiku Województwa Małopolskiego, Tadeusz Bąk burmistrz Wojnicza, Kazimierz Kurczab dyrektor Muzeum Okręgowego w Tarnowie, Marcin Borys wicedyrektor Muzeum Okręgowego w Tarnowie oraz Eligiusz Dworaczyński tarnowski archeolog. Wystawę opracowały i wykonały: Magdalena Szumańska-Wach, kierownik Działu Archeologii Muzeum okręgowego w Tarnowie i Agnieszka Kukułka archeolog i pracownik tegoż działu. Jednym z najważniejszych punktów wernisażu był wykład Andrzeja Szpunara, tarnowskiego archeologa badającego cmentarzysko w Dębinie Zakrzowskiej ( wykład dostępny na portalu Nasz Wojnicz).
Cmentarzysko w Dębinie Zakrzowskiej zostało odkryte przypadkowo w 2018 r. – przepalone kości ludzkie i fragmenty naczyń glinianych znaleziono w miejscu wybierania piasku z wydmy, częściowo porośniętej lasem, o czym poinformowali archeologów Sebastian Wróbel i Krzysztof Gniady. Dużą troskę o znalezisko i jednocześnie pomoc archeologom wykazał też mieszkaniec Dębiny Krzysztof Kamień. Bez reakcji tych osób być może nie doszłoby do tego ważnego odkrycia. Lustracji miejsca dokonała Magdalena Szumańska-Wach i po stwierdzeniu, że mamy do czynienia z cmentarzyskiem ciałopalnym uruchomiła procedurę ochrony tego miejsca. Organizacji wykopalisk podjął się Dział Archeologii Muzeum Okręgowego w Tarnowie, a finansował je Małopolski Urząd Ochrony Zabytków w Krakowie. Z ramienia Muzeum Okręgowego w Tarnowie badania prowadzili Barbara Frankowicz-Szpunar i Andrzej Szpunar z zespołem, w skład którego wchodzili Agnieszka Kukułka archeolog i Andrzej Michta rysownik.
W sezonie 2018 odkryto łącznie 56 pochówków ciałopalnych (groby popielnicowe). W trakcie badań w 2019 r. odkryto kolejne 33 groby, natomiast w 2020 r. następne 11 zespołów grobowych. W sumie znaleziono 100 grobów z okresu kultury łużyckiej datowanych na okres 700 – 500 lat p.n.e., co stawia cmentarzysko w Dębinie Zakrzowskiej na pierwszym miejscu tego typu obiektów w dorzeczu środkowego i dolnego biegu Dunajca.
„Najbogatszym” grobem na cmentarzysku jest grób nr 26 ( jego wyposażenie można oglądać na wystawie!) – grób podwójny, w którym pochowano kobietę (18 – 25 lat) i dziecko (6 -10 lat) wyposażony w popielnicę (w niej kości kobiety), 2 misy – w jednej kości dziecka, mały garnek oraz cienkościenny czerpak profilowany, zaopatrzony w „trąbkowate lejeczki” – kernos (jest to dziesiąte tego typu znalezisko w Polsce!). Ponadto w jamie grobowej znaleziono 2 szpile żelazne, fragmenty bransolety z brązu, blaszki i zawieszki z brązu, druty brązowe (może fragmenty pierścionków). Ze względu na bogate wyposażenie grób ten nazwano „grobem kapłanki”.
Przy organizacji wystawy i wernisażu zaangażowało się wielu członków TPZW. Firma „Planta” Sp. z o.o. nieodpłatnie wydrukowała zaproszenia i plakaty, a catering przygotowały Ewa Aloksa, Joanna Aloksa-Duman i Antonia Duman. Aleksandra Romańska z portalu Nasz Wojnicz nagrała uroczystość. Wszystkim serdecznie dziękujemy.
Inne ciekawe rzeczy można zobaczyć na wystawie w Izbie Regionalnej w Wojniczu, a także przeczytać o dębińskim cmentarzysku w artykułach na podstawie, których została zrobiona powyższa notatka:
B. Frankowicz-Szpunar, A. Szpunar, Cmentarzysko kultury łużyckiej w Dębinie Zakrzowskiej, ”Zeszyty Wojnickie” 2018, nr 2, s. 42 – 51;
A. Szpunar, J. Kuśnierz, Naczynia typu kernos z cmentarzyska kultury łużyckiej
w Dębinie Zakrzowskiej, stan. 3, gm. Wojnicz, woj. małopolskie, „Zeszyty Wojnickie” 2020,
nr 1 -2, s. 5 – 23.
ZACHĘCAMY DO ZWIEDZANIA WYSTAWY KERNOS SPOD WOJNICZA. Cmentarzysko kultury łużyckiej w Dębinie Zakrzowskiej w świetle badań archeologicznych.
W niedzielę, tj. 24 lipca br. Izba Regionalna będzie otwarta w godz. 10.30 – 11.30. W innych terminach zwiedzanie po wcześniejszym uzgodnieniu – tel. 665 529 444.
Zarząd Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Wojnickiej
Fot. TPZW
OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA OLYMPUS DIGITAL CAMERA
